Thị trường lao động Đức khó khăn hơn đối với người Việt
Hợp đồng học nghề, đặc biệt là trong ngành điều dưỡng, ngày càng khan hiếm. Doanh nghiệp Đức đang thắt chặt đầu vào, yêu cầu trình độ tiếng Đức cao hơn, và nhiều doanh nghiệp thậm chí từ chối tuyển dụng người Việt Nam.
Theo chia sẻ của các chuyên gia và giáo viên tiếng Đức giàu kinh nghiệm, từng giảng dạy tại nhiều trung tâm, thực trạng đáng báo động này xuất phát từ nhiều nguyên nhân.
Thách thức trong ngành điều dưỡng
Đối với ngành điều dưỡng, chính phủ một số bang Đức đã cắt giảm kinh phí hỗ trợ học B2, ưu tiên cho các hạng mục khác. Điều đáng lo ngại hơn là chất lượng tiếng Đức của đa số học sinh Việt Nam không đáp ứng được yêu cầu. Không chỉ dừng lại ở mức "kém", mà theo nhận định của các chuyên gia, hơn 80% học sinh Việt không thể giao tiếp tiếng Đức một cách lưu loát. Họ thường ngủ gật hoặc ngáp ngắn ngáp dài trong giờ học vì không hiểu bài giảng. Khả năng giao tiếp thực tế của họ rất hạn chế, gây khó khăn trong công việc.
Trong những năm gần đây, nhiều học sinh Việt Nam tận dụng chính sách ưu tiên của Đức dành cho ngành điều dưỡng (không cần phỏng vấn, không cần chứng minh tài chính, dễ xin visa, hợp đồng học nghề) để sang Đức. Tuy nhiên, điều này dẫn đến hệ quả đáng buồn: khoảng 50% học sinh bỏ học sau khi sang Đức để chuyển nghề, về nước hoặc tìm công việc khác. Một số khác thì cho rằng nghề điều dưỡng lương cao, dễ kiếm tiền, nhưng lại không đủ năng lực để theo học đến cùng, dẫn đến không tốt nghiệp được. Việc này khiến phía Đức cảm thấy bị lợi dụng.
Thực trạng ở các ngành nghề khác
Đối với các ngành nghề khác, tiếng Đức yếu kém và việc nhảy việc nhiều là hai vấn đề then chốt gây ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp. Nhiều học sinh chỉ làm việc được vài ngày hoặc vài tuần rồi nghỉ việc. Một số khác lại không vượt qua được giai đoạn thử việc do trình độ tiếng Đức kém, thiếu kinh nghiệm, hoặc không được tư vấn nghề nghiệp một cách bài bản.
Thực trạng đáng buồn là nhiều học sinh Việt Nam hoàn toàn không hiểu biết về văn hoá Đức, không được trang bị những kiến thức cơ bản để hội nhập.
Hậu quả của việc thiếu chuẩn bị
Hệ quả tất yếu là việc tuyển dụng bị thắt chặt. Nhiều doanh nghiệp Đức đang chuyển hướng tuyển dụng sang các quốc gia khác như Ấn Độ, Philippines, Malaysia, Thái Lan, Brazil, thậm chí cả Bangladesh. Học sinh các nước này thường có trình độ tiếng Đức tốt (đạt B2 hoặc cao hơn), ít nhảy việc và làm việc rất năng động.
Yêu cầu về trình độ tiếng Đức ngày càng cao
Nhiều doanh nghiệp Đức giờ đây yêu cầu ứng viên phải có trình độ B2, hoặc phải tham gia các khóa đào tạo B2 kéo dài ít nhất 3 tháng tại Đức (6 tháng đối với ngành điều dưỡng), và tự chi trả toàn bộ chi phí. Ngay cả các ngành nghề như bếp hay làm bánh cũng yêu cầu trình độ B2.
Phương thức phỏng vấn thay đổi
Để tránh tình trạng học sinh học đối phó, doanh nghiệp Đức đã thay đổi hoàn toàn phương thức phỏng vấn. Thay vì hỏi những câu hỏi có sẵn, họ sẽ yêu cầu ứng viên tự giới thiệu, tự nói về bất cứ chủ đề nào. Điều này giúp đánh giá khả năng giao tiếp và trình độ tiếng Đức thực tế của ứng viên. Nhiều doanh nghiệp còn thuê bên thứ ba để lọc hồ sơ ứng tuyển (vòng 1) nhằm đánh giá năng lực tiếng Đức và tư duy của ứng viên trước khi tham gia phỏng vấn chính thức (vòng 2).
Các chuyên gia nhấn mạnh: "Người Đức cảm thấy bị lợi dụng lòng tin, họ cảm thấy bị coi thường. Vì vậy, họ phải thay đổi chính sách. Người Việt tự làm khó cho nhau, người đi trước cản trở người đi sau, để lại hậu quả nghiêm trọng tại Đức. Nhiều người phải sống lưu vong, sống chui lủi khi bị nghỉ học hoặc không tốt nghiệp được."
Lời khuyên cho học sinh và phụ huynh
Mùa tuyển sinh tháng 7-9 đang đến gần. Học sinh và phụ huynh cần hiểu rằng, Đức luôn tự hào về chất lượng "Made in Germany" và họ sẽ làm mọi cách để bảo vệ điều đó. Để hội nhập thành công tại Đức, cần phải rũ bỏ thói quen đối phó, bao biện. Những người không phù hợp sẽ bị đào thải không thương tiếc.
Học sinh và phụ huynh cần tự đánh giá xem mình có thực sự phù hợp để học tiếng Đức, có phù hợp với văn hoá và cuộc sống tại Đức hay không. Hãy tìm hiểu kỹ về nước Đức, về ngành nghề mình muốn theo đuổi, và những khó khăn có thể gặp phải để đưa ra lựa chọn phù hợp. Con đường đến Đức ngày càng khó khăn hơn trước.
Để xây dựng một cộng đồng người Việt vững mạnh tại Đức, chúng ta cần cùng nhau xây dựng "Ngôi nhà Việt" bằng những viên gạch chất lượng.
©2000-2025 | Du Học Đức - Thông tin du học Đức
Cập nhật - trao đổi và kinh nghiệm du học Đức từ năm 2000